رطوبت گیر MTRAB؛ تنفس بهتر برای ترانسفورماتور
رطوبت گیرهای رایج فعلی نیاز به نگهداری منظم دارند. به منظور حذف این فعالیت اضافی، شرکت تولید انرژی VSE Verteilnetz GmbH از راه‌حل بدون تعمیر و نگهداری شرکت MR یعنی رطوبت گیر MTRAB در تمام ترانسفورماتورهای خود استفاده می‌کند – راهکاری که در زمان و هزینه صرفه‌جویی می‌کند.
تنفس ترانس و رطوبت
یک ترانسفورماتور در طول سال بارها و بارها تنفس می‌کند. این بدان دلیل است که با افزایش بار، روغن عایقی گرم شده و منبسط می‌گردد، در نتیجه هوای داخل منبع انبساط را به سمت بیرون فشار می‌دهد. هنگامی که روغن سرد می‌شود، مجدداً هوا را به سمت داخل منبع انبساط می‌کشد. برای اطمینان از اینکه هنگام تنفس ترانسفورماتور رطوبت وارد سیستم عایقی نمی‌شود، از رطوبت گیر استفاده می‌شود. اغلب برای هر دستگاه ترانسفورماتور، دو رطوبت گیر وجود دارد. یکی در مدار روغن تپ چنجر و دیگری در مدار تانک ترانسفورماتور. ماده‌ای که رطوبت را حذف می‌کند، سیلیکاژل نام دارد. به خاطر ویژگی‌های مناسب آن در جذب رطوبت، از آن به عنوان خشک‌کن در کاربردهای دیگر مانند بسته‌بندی تجهیزات الکترونیکی حساس به رطوبت نیز استفاده می‌شود.
از آنجا که توانایی جذب رطوبت سیلیکاژل محدود است، بنابراین در رطوبت گیرهای مرسوم، می‌بایست آن را به صورت منظم (بهطور متوسط دو یا سه بار در سال) تعویض نموده و دور ریخت. تعداد این دفعات تعویض برای نیروگاه های تجدیدپذیر که برق آنها به شبکه تزریق می‌شود، بیشتر است، چرا که اغلب تحت شرایط بارگیری بالا کار می‌کنند. برای اپراتورهای شبکه، این کار زمان و منابع ارزشمندی را تلف می‌کند و در نتیجه هزینه‌های مالی آن را نمی‌توان دست کم گرفت.
تجربه نصب رطوبت گیر MTRAB
کارل-هاینز ینال (Karl-Heinz Jenal) که به عنوان سرپرست بهره‌برداری در شرکت VSE Verteilnetz واقع در منطقه سارلند آلمان، مسئول نگهداری تجهیزات است می‌گوید: «ما 56 پست فشار قوی در شبکه داریم و در هر پست دو دستگاه ترانسفورماتور وجود دارد. یک نفر باید به هر کدام از این پست‌ها رفته و وضعیت رطوبت گیر را بررسی کند که آیا هنوز خصوصیات کاری خود را دارد یا خیر. در طول یک سال، زمان صرف شده برای نگهداری واقعاً زیاد است و همچنین مقدار زیادی سیلیکاژل در مقیاس تناژ باید تعویض شده و دور ریخته شود».
رطوبت گیر بدون نیاز به نگهداری، زندگی را برای کارل-هاینز ینال، سرپرست بهره‌برداری در شرکت VSE Verteilnetz، آسان‌تر کرده‌است.
برای شرکت VSE Verteilnetz این فعالیت‌ها و هزینه‌های مرتبط با آن صرفا به گذشته تعلق دارد، چرا که کلیه ترانسفورماتورهای مورد بهره برداری این شرکت به رطوبت گیر بدون نیاز به نگهداری MTRAB مجهز شده‌اند. این رطوبت گیر کماکان از سیلیکاژل استفاده می‌کند. اما برخلاف سیستم‌های رایج قبل، MTRAB می‌تواند خود را احیاء کند. سنسورها میزان رطوبت را در ماده‌ی خشک‌کننده اندازه‌گیری می‌کنند. الگوریتمی که در سیستم کنترل وجود دارد، نتایج اندازه‌گیری‌ها را تحلیل می‌کند. این الگوریتم زمانی که رطوبت به نقطه‌ی اشباع می‌رسد، یک هیتر الکتریکی را بصورت اتوماتیک روشن می‌شود. پس از حدود دو ساعت و نیم عملکرد هیتر، سیلیکاژل مجدداً خشک می‌گردد.
رطوبت گیر MTRAB؛ یک محصول کم‌هزینه و اقتصادی
شرکت VSE Verteilnetz اولین بار MTRAB را در یکی از ترانسفورماتورهای جدید ناوگان خود در سال 2008 مورد استفاده قرار داد. ینس لیننباخ (Jens Leinenbach) مدیر بهره‌برداری شبکه، می‌گوید: «ما به دنبال آن بودیم که ببینیم چگونه می‌شود هزینه‌های نگهداری را در بلندمدت کاهش دهیم. به همین دلیل مشتاق به استفاده از یک محصول جدید و دیدن مزایای کاربردی آن در میدان عمل بودیم». MTRAB این آزمایش را با قدرت پشت سر گذاشت.
هشت سال بعد، VSE برای 35 دستگاه دیگر، این رطوبت گیر را به شرکت MESSKO سفارش داد و در سال 2019 نیز تصمیم گرفت تا این کار را برای تمام ترانسفورماتورهای مورد بهره برداری خود انجام دهد. ینس لیننباخ توضیح می‌دهد: «ما تصمیم گرفتیم همه‌ی تجهیزات خود را در یک سطح از لحاظ کیفی قرار دهیم و برای انجام این مهم محصول با کیفیت انتخاب کردیم. البته این واقعیت که ما برای سالیان زیادی در حال کار با MESSKO و گروه رینهازن هستیم نیز نقش کلیدی در این تصمیم داشت. داشتن یک شریک کاری که برای ما شناخته شده بوده و به او اعتماد داشته باشیم، بسیار مهم است».
کارل-هاینز ینال در کنار ورنر سامت مدیر فروش منطقه‌ای اروپا
به عنوان یک مزیت دیگر، رطوبت گیر MTRAB قابلیت شبکه شدن دارد و بنابراین پیغام‌های خطا می‌تواند مستقیماً برای اتاق کنترل ارسال گردد. همچنین اگر سیستم الکترونیکی در برخی نقاط خراب شود، MTRAB کماکان می‌تواند بصورت یک سیستم رطوبت گیر مرسوم و معمولی عمل نماید. لیننباخ می‌گوید: «تجربه و بازخورد ما تا الان کاملاً مثبت است. از زمان نصب این تجهیز، ما نگران هیچ چیزی نیستیم».
نصب آسان
ینال که ناظر بر تعویض رطوبت گیرهای قدیمی با MTRAB بوده است، می‌گوید: «عمل نصب بسیار آسان و بدون پیچیدگی است. پرسنل ما خود می‌توانند به راحتی و زمانی که به یک دلیل خاص به پست مراجعه می‌کنند، نسبت به نصب آن اقدام کنند. تجهیز جدید، منابع و نیروها را آزاد می‌کند و در نتیجه سرپرست بهره‌برداری و تیمش می‌توانند آنها را به جای دیگری تخصیص دهند. هنگامی که شما برای یک شرکت تولید و انتقال برق کار می‌کنید، همیشه کارهای دیگری منتظر انجام است».
منبع: Taking a Breath
نظرات کاربران